Oudercoach vanuit rust – Susan schrijft vanuit haar ervaring in de jaartrajecten over hoe zij de evolutielagen van het systeem ziet in het domein waarin zij gespecialiseerd is: opvoeding. In deze eerste Blog schrijft ze over de eerste fase van evolutie: rood.

Rood. Dit is de fase waarin onze basis gelegd wordt als baby en peuter, de basis waarop we de rest van ons leven verder zullen bouwen en ontwikkelen. Het veiligheidsgevoel staat tijdens deze fase absoluut centraal. 

Tijdens deze eerste periode, kort na de geboorte maar ook nog in het eerste tot 3de levensjaar, voelen baby’s zich het meest veilig en geborgen in nabijheid van hun moeder. Liefst aan de borst.  (Niet alleen de eerste maanden, maar zelfs die hele eerste periode. Tot en met 2 jaar borstvoeden is de aanbeveling van de Wereld Gezondheidsorganisatie, en dat is de minimum termijn die aanbevolen wordt!) Logisch ook… Want ze voelen hun moeder op de meest intense manier mogelijk, huid op huid, geen barrières. Er is een directe lijn van communicatie, moeder kan meteen reageren op signalen. Zo voelt een baby of jong kind zich helemaal veilig. Natuurlijk komen er na verloop van tijd meer mensen bij in die veilige bubbel.

Recht tegenover veiligheid, staat angst. Een baby of peuter kan niet zelf zijn basisbehoeften vervullen. Dus wanneer de ouders dit niet (of niet snel genoeg) doen, kan de onbewuste, op angst gebaseerde overtuiging ontstaan dat de wereld niet veilig is.

Inspelen op angst klinkt lelijk, maar is een opvoedingstechniek die vaak (onbewust) ingezet wordt. Bijvoorbeeld de angst om iets ontnomen te worden (of tegenovergesteld, de belofte om iets te krijgen), is voor peuters en kleuters vaak erg effectief om bepaald gedrag wel of niet meer te stellen, dan spreken we van conditionering.

Je kan angst inzetten als straf. Dit wil zeggen dat de consequentie niet rechtstreeks gelinkt is aan het gestelde gedrag. Vb: je kind kleurde met wasco’s op de muur dus krijgt geen dessert.

Je kan angst ook inzetten als consequentie (dan spreken we van een logisch gevolg op een actie). Vb: je kleuter heeft met wasco’s getekend op de muur. Dus de wasco’s worden weggelegd.

Ik houd niet van het ontnemen van dingen, straf of consequentie, het blijft beide aanvoelen als “straffen”. Conditionering gaat uit van stimuleren van gedrag door een externe factor. Maar er is nog een derde optie: het stimuleren van de intrinsieke motivatie, dat komt dan vanuit het kind zelf en is vaak een heel natuurlijke reactie. Vb: je kleuter tekende met wasco’s op de muur dus je geeft hem simpelweg papier. Je kleuter zal verder tekenen op het papier.

Tip: probeer als ouder je rust te bewaren. Peuters en kleuters kleuren niet “expres” op muren. Ook al denk je als ouders dat ze eigenlijk wel weten dat dit niet oké is. Ze hebben op deze leeftijd nog onvoldoende controle over hun impulsen. Dat komt pas later in de ontwikkeling. Kies daarom liever voor extra verbinding ipv boos te worden, en maak “samen” de muur proper.

Meer lezen van Susan kan je door haar facebookpagina te volgen: www.facebook.com/susan.oudercoach of door deze pagina in de gaten te houden. Er komen namelijk nog 6 kleurtjes aan.

Meer lezen over de rode fase van onze evolutie (want we waren allemaal ooit heel klein) dat doe je door onderaan op het rode balkje te klikken.